برگزاری نشست تخصصی «گردشگری احیاگر» توسط جهاددانشگاهی آذربایجان شرقی

به گزارش روابط عمومی سازمان جهاددانشگاهی آذربایجان شرقی،  عضو هیئت علمی  گروه گردشگری دانشگاه تبریز  در این نشست گفت: گردشگری احیاگر به دنبال ایجاد یک تاثیر مثبت خالص است و سفر را به نیرویی برای سلامت و نشاط یک مقصد تبدیل می‌کند و در کنار حفاظت، ارتقای تنوع زیستی و حمایت از احیای اکوسیستم‌ها؛ ترویج سیستم‌های اقتصادی جوامع محلی را دنبال می‌کند.

یاور بابانی به چیستی گردشگری احیاگر و بررسی نظریات مختلف، همچنین مقایسه فرصت‌ها و تهدیدها پرداخت و اظهار کرد: مطابق آمارها تعداد گردشگران از سال ۱۹۵۰ به طور پیوسته در حال افزایش بوده و در سال ۲۰۱۹ به ۱.۵ میلیارد نفر در جهان رسیده است.
وی  با بیان اینکه گردشگری احیاگر تنها یک تغییر در روش‌ها نیست، بلکه یک تحول اساسی در نحوه تفکر، برنامه‌ریزی و تعامل با جهان است، گفت: این رویکرد به ما یادآوری می‌کند که انسان‌ها و طبیعت جدا از هم نیستند، بلکه بخشی از یک سیستم پیچیده و به هم پیوسته هستند.
به گزارش ایسنا، وی افزود: ۱۰.۳ درصد اشتغال جهانی و ۶.۴ درصد تولید ناخالص داخلی جهان مربوط به گردشگری است.

وی با بیان اینکه صنعت گردشگری هشت درصد از کل انتشار گازهای گلخانه ای را تشکیل می‌دهد، عنوان کرد: انتظار می رود این عدد در سال ۲۰۳۰ به ۲ برابر افزایش یابد.

عضو هیئت علمی گردشگری دانشگاه تبریز با اشاره به اینکه صنعت گردشگری هم عامل ایجاد کننده تأثیرات منفی و هم‌ ذی‌نفع اصلی اقدامات اصلاحی در محیط زیست است، گفت: تحلیل های بین‌المللی نشان می دهند که اگرچه گردشگری پایدار در دهه گذشته تأثیرات مثبتی بر محیط زیست داشته است، اما تأثیرات منفی مستقیم آن معمولاً بیش از تأثیرات مثبت بوده که در نهایت منجر به تأثیر کلی منفی شده است.

وی مفهوم گردشگری احیاگر را مورد اشاره قرار داد و مطرح کرد: احیاگری بر پایه جهان بینی اکولوژیک یا سیستم‌های زنده استوار است که هدف آن ایجاد شرایطی است که در آن تمامی اشکال زندگی بتوانند خود را بازسازی و ترمیم کنند.

وی به کشاورزی احیاگر اشاره کرد و افزود: این مورد شیوه‌های کشاورزی را توصیف می‌کند که هدف آن‌ها احیای تنوع زیستی خاک و ذخیره و جذب بیشتر کربن و در نتیجه معکوس کردن تغییرات اقلیمی و بهبود چرخه آب است.

بابانی ادامه داد: فرهنگ احیاگر رویکردی جامع به رفاه کل اکوسیستمی که انسان ها در آن زندگی می‌کنند، اتخاذ می‌کند و جوامع پررونق و شکوفا ایجاد می‌کند که به عنوان متولیان، تصمیم‌ می‌گیرند در آنجا چه اتفاقی بیفتد.

وی اضافه کرد: گردشگری احیاگر ایجاد شرایطی برای حیات گردشگری است تا به طور مداوم خود را تجدید کند، به اشکال جدید ارتقا یابد و در میان شرایط زندگی که دائماً در حال تغییر است، شکوفا شود.

وی بیان کرد: گردشگری احیاگر برخلاف روندهای قبلی، علاوه‌بر نیازها و خواسته‌های بازدیدکنندگان از رویکرد تقاضای بازار، به ویژه برجنبه عرضه، جوامع میزبان و اکوسیستم‌ها تمرکز می‌کند.

عضو هیئت علمی گردشگری دانشگاه تبریز خاطرنشان کرد: طبق برآوردها، ۶۶ درصد از گردشگران این هدف را دارند که مقاصد را بهتر از آنچه که دیده‌اند، ترک کنند که نشان دهنده علاقه فزاینده به شیوه‌های احیاگری است.

وی با بیان اینکه گردشگری احیاکننده در سطح جامعه اتفاق می‌افتد و باید فراتر از مداخلات از بالا به پایین باشد، مطرح کرد: گردشگری احیاگر با ایجاد تعادل بین رشد اقتصادی و احیای زیست‌محیطی و اجتماعی، مهمان‌نوازی را به شیوه‌ای مثبت افزایش می‌دهد.

بابانی به تفاوت بین گردشگری احیاگر و گردشگری پایدار اشاره و تشریح کرد: گردشگری پایدار بر کاهش تأثیرات منفی به سطح قابل قبول یا حفظ وضعیت موجود تمرکز دارد.

وی افزود: هدف گردشگری پایدار، اطمینان از عدم کاهش منابعی است که گردشگری به آن‌ها وابسته است همچنین شیوه‌های گردشگری پایدار معمولاً بر بهبود کارایی، مانند کاهش زباله یا صرفه‌جویی در انرژی، متمرکز هستند تا ردپای زیست‌محیطی فعالیت‌های گردشگری را کاهش دهند.

وی در ادامه به گردشگری احیاگر اشاره کرد و گفت: گردشگری احیاگر به‌دنبال ایجاد تأثیر مثبت از طریق احیای فعال محیط‌زیست و جوامع است همچنین گردشگری احیاکننده فراتر از هدف «کم کردن آسیب»، به‌طور فعال به بازسازی و احیای محیط‌های طبیعی و فرهنگی مقصد می‌پردازد.

وی به فواید گردشگری احیاگر اشاره و عنوان کرد: احیای اکوسیستم‌ها، تقویت جوامع محلی، توسعه اقتصادی پایدار، ارتقای تجربه‌ی مسافران، انعطاف‌پذیری در برابر تغییرات، مدل جدید حکمرانی، کارآفرینی اجتماعی و محیط زیستی را می‌توان فواید گردشگری احیاگر برشمرد.

وی عناصر گردشگری احیاگر را بیان کرد: طبیعت به عنوان موضوع، جوامع در مرکز، گردشگری به عنوان یک اکوسیستم، رویکرد مبتنی بر مکان، تغییر سیستم.
بابانی چالش‌های گردشگری احیاگر را مورد توجه قرار داد و تشریح کرد: برخی محققان معتقدند که بسیاری از بحث‌های مربوط به گردشگری احیاگر ناشی از تمایل به استفاده از اصطلاحی الهام‌بخش، به جای تغییرات اساسی است.

وی افزود: این رویکرد، راهکارها و دستورالعمل‌های کاربردی و قابل اجرا ارائه نمی‌کند و در صورت وجود دستورالعمل‌های کاربردی و قابل اجرا، می‌توان آن را راحت عنوان "گردشگری پایدار" دسته‌بندی کرد.

وی ادامه داد: یکی از چالش‌های اصلی، عدم آگاهی و درک عمومی از مفهوم گردشگری احیاکننده در بین ذی‌نفعان، ازجمله گردشگران، کسب‌وکارها و سیاست‌گذاران است.

عضو هیئت علمی گردشگری دانشگاه تبریز اضافه کرد: اجرای شیوه‌های احیاکننده معمولاً نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه در زیرساخت‌های پایدار، آموزش و ابتکارات مشارکت جامعه دارد که می‌تواند برای کسب‌وکارهای کوچک و مقاصد در حال توسعه مانع ایجاد کند همچنین عدم وجود معیارهای استاندارد برای اندازه‌گیری تاثیر احیاکننده شیوه‌های گردشگری، ارزیابی اثربخشی و جذب سرمایه‌گذاری را دشوار می‌سازد.

وی در نتیجه‌گیری سخنان خود گفت: با کمک به احیای اکوسیستم‌ها، اقتصادها و فرهنگ‌های محلی، گردشگری احیاگر می‌تواند تاثیر مثبتی ایجاد کند که فراتر از کاهش آسیب‌ها باشد. اما این امر نیازمند تعهد به پایداری از سوی تمام ذی‌نفعان، از جمله کسب‌وکارهای گردشگری، گردشگران و جوامع محلی است. اگر به درستی انجام شود، گردشگری احیاگر می‌تواند آینده‌ای بهتر برای مردم و سیاره ایجاد کند.