نیاز مبرم تبریز برای تاسیس بازارچه صنایع دستی

به گزارش روابط عمومی سازمان جهاددانشگاهی آذربایجان شرقی، فاطمه آقازاده متولد سال ۱۳۵۰ است که موسس و مربی آموزشگاه فنی و حرفه‌ای بوده و از ۲۵ سال گذشته در حوزه صنایع دستی فعال است و به عنوان بانوی فرهیخته استان، شهروند خلاق و کارآفرین برتر در سال‌های ۹۶ و ۹۴ شناخته شده است و اکنون نیز در طرح ملی توسعه مشاغل خانگی به کارفرمایی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با جهاد دانشگاهی همکاری کرده و پیشران این طرح است و برای بانوان نیازمند در حیطه خیاطی (دوخت انواع لباس) و چرم دوزی اشتغال ایجاد می‌کند.

وی به تشریح فعالیت‌های خود در طول سال‌های گذشته و حضور در طرح مشاغل خانگی پرداخت و گفت: در راستای این طرح ملی، جهاددانشگاهی اقدام به شبکه سازی بین پیشران‌ها و کارآفرینان حیطه‌های مختلف در استان کرده و اکنون تمامی این کارآفرینان تحت گروهی در فضای اجتماعی با یکدیگر در ارتباط هستند که در نتیجه این رابطه مثلا محل فروش مواداولیه ارزان قیمت و یا انواع پیشنهاد کار و جذب نیرو انجام می‌گیرد.

وی با اشاره به ایجاد شغل برای زنان خودسرپرست در راستای اجرای این طرح، افزود: اکنون در حوزه دوخت لباس نزدیک به ۲۰۰ نفر و تعداد ۶۰ نفر دیگر در حیطه چرم با ما همکاری می‌کنند و به محض تحویل کار، دستمزدشان را دریافت می‌کنند.

آقازاده متذکر شد: از مسئولان اجرای این طرح که تاکنون حمایت‌هایی از قشر تولیدکننده داشتند، خواهشمندیم که به بازار فروش محصولات توجه بیشتری داشته باشند، زیرا اغلب هنرمندان صنایع دستی در بخش فروش نمی‌توانند آنگونه که باید، فعال باشند و یک تولیدکننده نیز معمولا هیچگاه نمی‌تواند یک فروشنده خوب باشد. در این راستا اگر یک شبکه بازاریابی برای پیشران‌ها ایجاد شود، قطعا بسیاری از مشکلات این حوزه حل خواهد شد.

وی در خصوص مشکلات تولیدکنندگان بخش چرم دوزی، اظهار کرد: عمده مشکل ما در بحث چرم، تامین مواد اولیه است. با وجود این‌که تبریز به عنوان مهد و خواستگاه کفش چرمی در کشور و حتی دنیا شناخته می‌شود، اما قیمت چرم طبیعی و یراق آلات آن در تبریز بسیار بالا رفته در حالی که در سایر شهرهایی چون قم این مواد اولیه را با قیمت پایین می‌توان خرید.

وی افزود: مشکل دیگر ما در بحث فروش است. مثلا یک کیف چرمی که دوخت آن برای ما ۱۵۰ هزار تومان هزینه داشته را با سود اندکی می‌فروشیم که هم مشتری راضی باشد و هم محصول زودتر فروخته شود اما مردم فکر می‌کنند که چون برندهایی که در حیطه چرم فعال هستند همان کیف چرمی را چند برابر قیمت اصلی می‌فروشند، پس کیفیت محصول ما ایراد دارد و پایین است در حالی که اینگونه نیست.

این پیشران طرح مشاغل خانگی جهاددانشگاهی آذربایجان شرقی با تاکید بر این‌که فروش و بازاریابی، اصلی ترین مشکل هنرمندان صنایع دستی است، گفت: تا سال گذشته کیف‌های چرمی تولید شده را در نمایشگاه‌ها می‌فروختیم ولی از زمانی که نمایشگاه‌ها و موزه‌ها تعطیل شد، درآمد ما نیز کاهش یافت. هرچند اکنون در موزه حیدرزاده و قاجار تبریز مستقر هستیم، اما مسافری نیست که این محصولات را از ما بخرد.

وی افزود: اکنون در حیطه دوخت لباس به خصوص لباس پزشکی سفارش می‌گیریم اما در حوزه کیف اینگونه نیست و هرچقدر در سال گذشته تولید کردیم، نتوانستیم بفروشیم.

وی ادامه داد: فروش مجازی برای صنف ما چندان کارساز نیست، زیرا اغلب مشتری‌های ما را گردشگران و مسافران تشکیل می‌دهند که اکنون به دلیل محدودیت‌های سفر و تعطیلی نمایشگاه‌های ملی و بین المللی، در مضیقه قرار داریم.

آقازاده افزود: اکثر هنرمندان صنایع دستی در زمان شیوع کرونا در شرایط دشواری قرار دارند چون همه فقط در حال تولید هستند و سرمایه‌ها خوابیده و سرمایه در گردشی وجود ندارد. با این شرایط هم نباید انتظار تولید محصولات باکیفیت را داشت چرا که اگر محصول تولید شده فروخته شود، محصول دیگری با ایجاد اشتغال برای هنرمندان، با کیفیت بالاتر تولید خواهد شد.

این بانوی کارافرین با اشاره به اقدامات مختلف جهت راه اندازی بازارچه صنایع دستی در تبریز طی سال‌های گذشته، تصریح کرد: چندین بار اماکنی را برای فروش صنایع دستی در تبریز، اختصاص دادند که متاسفانه بر سر اختلافات و عدم تعامل سازمان‌ها و عدم حمایت‌ها این بازارچه‌ها منحل شد.اکنون تبریز نیاز مبرمی برای تاسیس بازارچه صنایع دستی دارد.

وی با اشاره به پیشنهادی جهت فروش محصولات صنایع دستی در دکه‌های خیابان‌های تبریز، افزود: فروش هنر صنایع دستی به این شکل قابل قبول نیست. وقتی در بهترین نقطه شهر اصفهان و یا شیراز، بازارهای صنایع دستی فعال هستند، در تبریز هم باید اینگونه باشد نه این‌که در گوشه خیابان، هنر را بفروشیم در حالی که شهرداری و سایر ارگان‌ها کاری برای این اقدام مهم انجام نمی‌دهند.

این کارآفرین صنایع دستی با اشاره به اهمیت و تاثیر بسته بندی در ارتقای کیفیت و فروش محصول، گفت: هزینه تهیه بسته بندی‌های مناسب بسیار بالا است و هنرمندان صنایع دستی نیز توان مالی برای تهیه آن ندارند زیرا در شرایط کنونی که محصولی به فروش نمی‌رود، پولی برای بسته بندی تولیدات هم نخواهد بود.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با انتقاد از نبود طراحی‌های جدید و نوآوری در زمینه چرم و به خصوص کفش‌های چرمی تبریز، افزود: بنده برای آموزش طرح‌های جدید چرم و دوخت کفش به هنرآموزان خود،  نتوانستم از تبریز طراحی پیدا کنم. مشکل نبود فکرهای جدید در بخش چرم دوزی و به خصوص دوخت کفش‌های چرمی اصیل تبریز، ناشی از انحصارگری و عدم انتقال دانش‌ها و تجربیات افراد به این صنف است که در نتیجه آن، هنر دوخت کفش در تبریز به شکل قدیمی و روتین جلو می‌رود.

وی متذکر شد: معمولا کفش‌های چرمی هنردست را بانوان تبریزی با دستان خود می‌دوزند و به این شیوه دوخت عادت کرده‌اند، که البته دستمزد آن‌ها نیز برای این کار بسیار ناچیز و پایین است. 

آقازاده در ادامه با بیان این‌که برندسازی محصولات بسیار پرهزینه بوده و خارج از توان مالی ماست، متذکر شد: در طول ۲۵ سال گذشته، زن بودن خود را مانعی برای پیشرفت ندیدم بلکه معتقد هستم قشر بانوان جامعه قدرت بالایی دارد و اگر بخواهند هر کاری می‌توانند انجام دهند.

وی با تاکید بر این‌که همچنان این مسیر هنر دست را ادامه خواهد داد، اظهار کرد: با وجود تمامی سختی‌ها اما با فعالیت در بخش‌های مختلف هنری همواره روزنه‌ای ایجاد می‌شود که مانع از توقف است. ما با نیت شاغل کردن بانوان سرپرست خانوار و بردن نان به سفره آن‌ها تلاش می‌کنیم و به جلو می‌رویم.

بر اساس این گزارش، کارفرمای طرح  ملی توسعه مشاغل خانگی، معاونت توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و مجری ستادی آن معاونت آموزشی و کارآفرینی جهاد دانشگاهی و همچنین ناظر ستادی آن دبیرخانه ستاد ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی بوده و مجریان استانی نیز واحدهای استانی جهاد دانشگاهی هستند.

طرح مطالعات، ساماندهی، بررسی، استعدادسنجی، توانمندسازی و اتصال به بازار ۵۴ هزار و ۳۰۰ نفر از متقاضیان راه اندازی مشاغل خانگی در ۳۱ استان کشور  از جمله آذربایجان شرقی بر اساس الگوی طرح توسعه مشاغل خانگی توسط جهاددانشگاهی اجرا می‌شود.

این طرح در سطح استان آذربایجان شرقی به تعداد 3000 نفر از متقاضیان مشاغل خانگی اجرا می‌شود و متقاضیان جهت کسب اطلاعات بیشتر می‌توانند به سایت www.inhb.ir مراجعه کنند.